„Rzeczpospolita”: Patrioty na finiszu - umowa już w marcu?

/
Najprawdopodobniej w marcu podpisana zostanie umowa na dostawy…

Skansen w Rumszyszkach pod Kownem

/
Rumszyszki (lit. Rumšiškės) to niewielkie (1700 mieszkańców) miasto na Litwie, nad Zalewem Kowieńskim, w rejonie koszedarskim. W 1974 r. założono tu muzeum budownictwa ludowego, w którym zebrano obiekty odzwierciedlające budownictwo ludowe 5 regionów Litwy (Auksztota, Żmudź, Dzukija, Suwalszczyzna i Mała Litwa), pochodzące z okresu od XVIII do początku XX wieku. Skansen zajmuje obszar 175 hektarów. (za: Wikipedia) Zdjęcia: Radosław Szleszyński

Tarnopol [GALERIA]

/
Tarnopol do 1945 był stolicą województwa tarnopolskiego Rzeczypospolitej Polskiej.

Widokówki z Wołynia – Klewań

/
Historia Wołynia to w dużej części dzieje wybitnych rodów magnackich, które na tutejszych rozległych równinach zakładały swe sławne majątki. Daleko poza Wołyń sięgała sława Ołyckiej rezydencji Radziwiłłów, nie ustępowało jej w splendorze rodowe gniazdo Czartoryskich w Klewaniu.

Wędrówki ulicami wileńskimi: Jak Mickiewicz wygonił Zana

/
Zapraszamy od dziś na wędrówki ulicami Wilna. Pięknymi, osobliwymi, nieznanymi — tymi, co noszą imiona słynnych Polaków. Joachima Lelewela, Józefa Ignacego Kraszewskiego, Stanisława Moniuszki. Rzadko który wilnianin wie, gdzie są ulice Juliusza Słowackiego, Józefa Strumiłły, Kazimierza Pelczara. Pewnie dlatego, że znajdują się one na dalekich przedmieściach.

Widokówki z Wołynia – Łuck

/
Położony nad Styrem Łuck według „Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego” jest najstarożytniejszym miastem na Wołyniu.

Na szańcach w Okopach

/
Miejscowość Okopy Świętej Trójcy (ob. wieś Okopy koło Żwańca na Ukrainie) to dawna gmina wiejska na terenie województwa tarnopolskiego w powiecie borszczowskim. Wioska położona niegdyś na wysuniętym najdalej na południowy wschód cyplu II Rzeczpospolitej, pomiędzy rzekami Dniestr i Zbrucz, stanowi dziś ciekawą pamiątkę dawnych dziejów.

Stanisławów

/
Stanisławów - do 1945 w Polsce, stolica województwa stanisławowskiego.

Dawnoruski gród w Czernelicy

/
Na samym rogu trójkąta, który zajmuje dawny gród w Czernelicy, zobaczyć można betonowy bunkier z czasów I światowej wojny oraz resztki okopów austriackich. Widok ten jest symbolicznym połączeniem śladów najstarszych dziejów miejscowości z historią dwudziestowieczną.

Kahlenberg

/
Historyczne wzgórze nieopodal stolicy Austrii – na którym znajduje się kościół pw. św. Józefa z otaczającym go klasztorem Kamedułów – odegrało istotną rolę w dziejach Europy. Do historii przeszła Msza św. w ruinach kościoła zniszczonego przez Turków, odprawiona przez ojca Marka d’Aviano, legata Papieża Innocentego III, 12 września 1683 roku – tuż przed wielką bitwą z osmańską potęgą. Stąd też król Jan III Sobieski, który dowodził siłami sprzymierzonych państw chrześcijańskich, wyruszył do decydującego starcia husarii.

Pomnik Unii Lubelskiej na Pl. Litewskim w Lublinie

/
187 lat temu, 26 sierpnia 1826 odsłonięto w Lublinie pomnik Unii Lubelskiej znajdujący się na Placu Litewskim.

Pole bitwy nad rzeką Basią

/
"Potem husaryje uderzyły kopijami jako w ścianę; jedni skruszyli kopije, drudzy nie. Który jest taki, że skruszy kopiją, to powinien się brać do pałasza, bo taki ordynans był. Tam zaś, Panie zachowaj, kopijej cisnąć, która by się nie umoczyła we krwi nieprzyjacielskiej, ale ją znowu podnieść. Tak tedy czynili jeden szwadron husarskiej chorągwie Czarnieckiego i pancerna chorągiew za nim, nie pamiętam czyja; bo co słabsze chorągwie [pancerne], to za szwadrony husarskie ordynowano. Trafił na jakąś też słabą ścianę, co się bali o brzuchy; rozstępowali się im, że przeszedł przez wszystkie szyki nieprzyjaciela tak, jako świdrem wierciał, prawie nic nie skruszywszy kopij, i trafił directe [wprost] na to miejsce, co było jako brama między owymi hulajgorodami, którym miejscem szyki [rosyjskie] wyprowadzono w pole. Jednego tylko towarzysza stracili przebijając się i jednego także konia. Przebrawszy się przeciwko owej bramie, obrócili się nazad z chorągwią i stanęli frontem w tył nieprzyjacielowi. [...] Zmieszali się tedy Moskwa [od uderzenia innych chorągwi polskich], a potem w nogi! Terazże tnij, rżnij! Co tedy która chorągiew moskiewska zapędzi się do owej bramy, żeby uciec miedzy hulajgorody, to husaryja owa, co się przebiła przez szyki, złoży do nich kopije; to oni na stronę [uciekali]". Opisywał starcie husarii Stefana Czarnieckiego z wojskiem moskiewskim uczestnik bitwy, Jan Chryzostom Pasek. Doszło do niej 8 października 1660 roku, w okolicy wsi Uhły (w jej pobliżu przed bitwą stacjonowały wojska litewsko-polskie) nad rzeką Basią i Prussą. Obecnie to wschodnia Białoruś. Współczesny stan tej wsi, rzeki Basi i najbliższych okolic w galerii zdjęć. Radosław Sikora

Skansen Pirogowo

/
Skansen Pirogowo w pobliżu Kijowa. Znajdują się w nim zabytki architektury wiejskiej z różnych regionów obecnej Ukrainy. Muzeum powstało w 1976 roku w miejscowości Pirogowo (obecnie Kijów). Udało się w nim zebrać wyjątkowe, jedyne dzisiaj na Ukrainie chaty z XVI stulecia, a także inne obiekty. Niestety nie wszystkie reprezentatywne dla kultury narodowej eksponaty udało się tu zebrać. Niektóre nie zachowały się do dzisiejszych czasów i dlatego zostały szczegółowo odtworzone dla muzeum. Aktualnie muzeum rozwija się. Obejmuje już terytorium 150 hektarów. Liczba zabytkowych budynków wzrosła do ponad 300. Powstał jedyny w swoim rodzaju największy na Ukrainie zbiór eksponatów etnograficznych w liczbie – 40 000. Wchodzi w to ogromny zestaw dawnych ubrań, wyroby z drewna i ceramiki, meble, stolarka, metale, szkło, dywany i wyroby hafciarskie, instrumenty muzyczne i różne dzieła sztuki ludowej. Zabytki reprezentują region Środkowej Dniepropietrowszczyzny, Południowej Ukrainy, Połtawszczyzny, Słobożańszczyzny, Polesia, Podola, Karpat i in. (opis za: radiownet.pl)

Sławny gród nad Sanem

/
Po oblężeniu w 1656 roku Szwedzi donosili, że miasto Jarosław jest tak obszerne i mieszczanie tak zamożni, że „w nim całe wojsko szwedzkie utrzymać sie mogło”. Niegdyś miasto słynęło jako miejsce wielkich jarmarków i ośrodek handlu „z Włochami i Persją”. Chwałę ważnego ośrodka handlowego Jarosław stracił 26 sierpnia 1684 roku – „miasto w czasie jarmarku zgorzało przez co kupcy tu bawiący stracili do 10 milionów złotych, straciły jarmarki i miasto swoją wziętość”. Dziś Jarosław podobnie jak inne miasteczka małopolskie pozostaje w cieniu większych ośrodków turystycznych. A przecież kryje sporo ciekawostek i pamiątek – o Jarosławiu na łamach Kuriera Galicyjskiego pisze Urszula Pieczek.

" Nieludzka ziemia?"

/
Czy Syberia i jeszcze dalej, aż po Władywostok, to jest rzeczywiście nieludzka ziemia? Gdyby to dotyczyło tylko Polaków, którzy zostali tam zesłani, to może bym się z tym zgodził. Ale wielu naszych rodaków, w czasie zaborów, wyjeżdżało tam za chlebem i dobrą pracą. To nasi inżynierowie kolejnictwa budowali syberyjskie żelazne drogi. A potomkowie tych, co zostali na wieczne osiedlenie, bez prawa powrotu w rodzinne strony? To są ich wnukowie, prawnukowie, zakorzenieni w tej niałatwej dla czlwieczego bytu ziemi, świadomi swojego pochodzenia i losów rodziny. I, co jest dla mnie zrozumiałe, kochający swoją ziemię rodzinną. Polecam wszystkim film dokumentalny, chyba pt. "Lekcja języka", sprzed kilku lat. Młoda polonistaka, tuż po studiach, wyjeżdża ze swoim chłopakiem do Irkucka uczyć języka polskiego.

10 lat www.radzima.org w Internecie!!!

/
Białoruski portal, także o Kresach, który posiada polską wersję.

Październik w bliskich stronach

/
Powroty do małej ojczyzny

Dzikie życie po Czarnobylu

/
Podobno rozmowa dwu sędziwych polskich arystokratek (gdzieś na emigracji) w maju 1986 r. przebiegała tak: "Moja droga Zofio, ponoć coś strasznego wydarzyło się w Czarnobylu, jakiś wybuch, katastrofa", "W Czarnobylu? O, to dobra Chodkiewiczów, u nich tam zawsze był bałagan".

W Trokach

/
Zapewne wszystkie polskie wycieczki czy to jadące do, czy wracające z Wilna zajeżdżają do Trok. Mówiąc: Troki myślimy: zamek i karaimi. I często jedynie do oglądnięcia zamku i zakosztowania kuchni karaimskiej (o ile czas pozwoli) ogranicza się program wizyty w Trokach. O drugim zamku, czy o koronowanym obrazie Matki Bożej (prawie tak starym jak wizerunek Madonny Częstochowskiej) już znacznie mniej osób słyszało.

Bajkowy cmentarz

/
Kiedy mówimy o kresowych cmentarzach na myśl przychodzą w pierwszej kolejności te najsłynniejsze, najbardziej cenne i drogie sercu każdego Polaka: Rossa i Łyczaków. To tam spoczywają ci, z których jesteśmy szczególnie dumni: politycy, duchowni, poeci, pisarze, kompozytorzy, malarze i artyści wszelkiej maści, żołnierze-obrońcy itd. itd. Jednak warto pamiętać także o innych, licznych nekropoliach porozrzucanych gęsto na dawnych Kresach, na których spoczywają nasi rodacy oraz znani i zasłużeni przedstawiciele narodów, które dziś zamieszkują dawne Kresy. Jednym z nich jest kijowski cmentarz Bajkowa.

Kajzerwald i jego strażnik

/
Zwiedzając piękne miasto Lwów, podziwiając jego słynne i bliskie sercu zabytki, nieraz nawet nie uświadamiamy sobie, że najbliższe polskiemu sercu kresowe miasto posiada też inne cenności. A o jego pięknie decydują nie tylko wytwory ludzkich rąk i umysłu, ale także to co sam Pan Bóg stworzył - piękny krajobraz i cała ożywiona przyroda.

Pośród zielonych wzgórz Opola

/
Niedaleko Lwowa, jakieś 20 kilometrów od południowych granic miasta leży otulona opolskimi lasami wieś Rakowiec, dziś miejsce ciche, słoneczne i duchowe.

W czyśćcu

/
Na zalesionym zboczu Stradczańskiej Góry (359 m) nad doliną Wereszczycy, niespełna 3 km na południowy wschód od centrum Janowa znajduje się znana atrakcja okolicy - owiana legendami jaskinia w Stradczu - pisze Grzegorz Rąkowski w wydanym niedawno przewodniku po Ziemi Lwowskiej.

Plac Lenina. Podziemna wycieczka

/
Jeden z głównych placów miasta otrzymał imię Lenina w 1940 roku. Do tego czasu nosił nazwę Haradniczański (od rzeczki), Gubernatorski, Dworcowy, Napoleona, Wolności, Tyzenhauza. Zachowały się tu zabytki architektury wzniesione jeszcze w czasach starosty grodzieńskiego Antoniego Tyzenhauza, tj. w latach siedemdziesiątych XVIII wieku - "krzywa oficyna", archiwum, szkoła muzyczna.

Rynek, którego nie ma

/
Zapraszamy do zapoznania się z trzecią częścią cyklu artykułów poświęconych Grodnu i jego okolicom, cyklem, który stawia sobie za cel przybliżenie czytelnikowi tego urokliwego miasta, a może i zachęcenie do podróży.

Uliczkami Nowego Światu

/
Zapraszamy do zapoznania się z cyklem artykułów poświęconych Grodnu i jego okolicom, cyklem, który stawia sobie za cel przybliżenie czytelnikowi tego urokliwego miasta, a może i zachęcenie do podróży.

Dworzec - wizytówka miasta

/
Zapraszam do zapoznania się z cyklem artykułów poświęconych Grodnu i jego okolicom, cyklem, który stawia sobie za cel przybliżenie czytelnikowi tego urokliwego miasta, a może i zachęcenie do podróży.

Pałac Butrymowiczów w Pińsku

/
Rezydencja Butrymowiczów w Pińsku zachowała się do naszych czasów. Barokowo-klasycystyczny pałac został zbudowany w l. 1784-90 wg projektu wileńskiego architekta Karola Schildhausa dla Mateusza Butrymowicza.

Zdzitowo

/
W Zdzitowie znajduje się jedna z najstarszych i najładniejszych drewnianych cerkwi w okolicach Brześcia.

Możejków Wielki

/
Możejków Wielki to miejscowość położona w rejonie szczuczyńskim na Białorusi w odległości ok. 15 km na północny wschód od rejonowego Szczuczyna. Na terenie dawnego majątku ziemskiego znajdują się tu pozostałości jednej z najwspanialszych niegdyś rezydencji na Ziemi Grodzieńskiej.

Dwór w Linowie

/
Linowo to duża wieś, dawniej również miasteczko i majątek ziemski, położona w rejonie prużańskim na Białorusi o 10 km na południe od Prużany, przy szosie do Kobrynia i linii kolejowej z Brześcia do Baranowicz. Na terenie dawnego majątku ziemskiego zachował się tu zespół dworski w dawnym majątku ziemskim.

Kirsna-Ostrów

/
Kirsna-Ostrów (Astroji Kirsna) to miejscowość położona w rejonie łoździejskim na Litwie, ok. 8 km na północ od granicy z Polską. Zachował się tu jeden największych na Litwie zespołów pałacowych.

Stolin

/
Stolin to położone nad Horyniem miasto rejonowe na białoruskim Polesiu, liczące obecnie ok. 12 tys. mieszkańców (1999). Pierwsze wzmianki o Stolinie pochodzą z XII i XIII-wiecznych latopisów, które wspominają o nim jako o jednym z grodów nadhoryńskich należących do księstwa turowsko-pińskiego.

Burbiszki

/
Ziemie, na których leżą Burbiszki należały od 1817 r. do wywodzącego się z Pomorza rodu Bażeń-skich. W tej miejscowości warto zwiedzić neogotycki polski dwór i rozległy park, rozciągający się obecnie na obszarze 28 ha. Zwraca uwagę zespół stawów i kanałów, z 15 sztucznymi wysepkami połączonymi mostkami. W parku stoi statua Matki Boskiej z XIX w. oraz pierwszy na Litwie pomnik Adama Mickiewicza, dłuta Kazimierza Uliańskiego, napis na cokole brzmi: "Litwo, Ojczyno moja". Dziełem tego samego artysty są też lwy i pomnik wielkiego księcia Witolda. Stojący w centrum zało-żenia neogotycki dwór został zbudowany z kamienia. Jest nieregularną budowlą, z basztą zwieńczoną blankami. Dawniej baszty znajdowały się po obu stronach, jedną zburzono po II wojnie światowej. W odrestaurowanym wnętrzu znajduje się oryginalne XVIII i XIX-wieczne wyposażenie przekazane przez rodzinę dawnych właścicieli oraz herb rodu i dokumenty. Na początku XX w. często przyjeżdżał tu Kornel Makuszyński. W 1913 r. wziął ślub z dziedziczką dworu, Emilią Bażeńską. Rozkochany w architekturze zakopiańskiej, przywiózł domek spod Tatr i postawił go w ogrodzie. Podobno w latach 1923-24, podczas wakacji napisał w nim poemat "Pieśń o Ojczyźnie". Podczas II wojny światowej Bażeńscy utracili ziemię, a pałac został zrujnowany. Ostatnim właścicielem majątku był Adam Bażeński, który oficjalnie przekazał go w 1991 r. państwu litewskiemu z przeznaczeniem na cele kulturalne. We wnętrzach dworu odbywają się koncerty muzyki klasycznej. Jakub Czarnowski

Kożangródek

/
Kożangródek to duża wieś, dawniej miasteczko i ośrodek dóbr, położona nad rz. Cną o 13 km na pd.-wsch,. od Łunińca, przy linii kolejowej do Kalenkowicz, Po raz pierwszy nazwa miejscowości (wówczas pod nazwą Horodziec) pojawia się w dokumencie z 1493 r.

Obraz Najświętszej Marji Panny Ostrobramskiej w Wilnie

/
"Kwartalnik Litewski", R. 1: 1910, t. 1, s. 19-33.

Polacy w Mińsku

/
Są dwa UDA - albo się uda, albo się nie uda!

Dwór w Kościeniewie

/
Kościeniew (Касьцянева) to niewielka wieś w rejonie szczuczyńskim na Białorusi położona o ok. 15 km na północny wschód od Szczuczyna.

Cerkiew obronna w Murowance (Małomożejkowie)

/
W niewielkiej miejscowości Murowanka (Мураванка) w rejonie szczuczyńskim na Białorusi, znanej też pod nazwą Małomożejkowo, położonej przy linii kolejowej z Mostów do Lidy o ok. 20 km na wschód od Szczuczyna znajduje się jeden z najcenniejszych w tym kraju zabytków architektury gotyckiej.

Ruiny pałacu Sapiehów w Różanej

/
Różana (Ружаны) to niewielkie miasteczko rejonowe w obwodzie brzeskim na Białorusi.

Dwór w Kaszubińcach

/
Kaszubińce (Кашубінцы) to niewielka miejscowość położona niedaleko Skidla w rejonie grodzieńskim na Białorusi.

Rohoźnica

/
Rohoźnica (Рагажніца) to niewielka wieś w rejonie mostowskim na Białorusi.

Kościół i cmentarz w Worończy

/
Worończa (Варонча) to wieś malowniczo położona wśród wzniesień Wysoczyzny Nowogródzkiej w rejonie korelickim na Białorusi.

Zamek w Lidzie

/
W centrum Lidy, miasta rejonowego w obwodzie grodzieńskim, wznosi się zamek książąt litewskich.

Kościół i klasztor misjonarzy w Łyskowie

/
Łysków (Лыскава) to niewielkie miasteczko w rejonie prużańskim na Białorusi, położone na północno-wschodnich obrzeżach Puszczy Białowieskiej.

Pałac w Kraskach

/
Kraski (Краскі) to niewielka wieś w rejonie wołkowyskim na Białorusi, położona nad rzeką Zelwianką o ok. 20 km na południe od Wołkowyska, przy szosie z Podoroska do Porozowa.

Szwedzka Góra w Wołkowysku

/
Wołkowysk (Ваўкавыск) to liczące ok. 40 tys. mieszkańców miasto rejonowe w obwodzie grodzieńskim na Białorusi, położona nad rzeką Wołkowyją w pobliżu jej ujścia do Rosi.

Kościół w Nieświeżu

/
Pojezuicki kościół p.w. Bożego Ciała jest jednym z najcenniejszych zabytków na Białorusi.

Nieśwież mauzoleum Radziwiłłów

/
Wczesnobarokowy nieświeski kościół p.w. Bożego Ciała ufundowany przez księcia Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła "Sierotkę" i zbudowany w latach 1587-1593 jest wielkim mauzoleum rodu Radziwiłłów.

Zamek w Mirze

/
W Mirze (Мір), niewielkim miasteczku w rejonie korelickim, wznosi się jeden z największych i najlepiej zachowanych zamków na Białorusi.

Dwór w Podorosku

/
Podorosk (Подороск) to wieś położona nad rzeką Zelwianką w rejonie wołkowyskim na Białorusi. Na terenie dawnego majątku ziemskiego zachował się tu interesujący zespół dworski.