Nasz Dziennik: Jakie podatki od łupków

Inwestorzy, którzy zdecydują się na eksploatację polskich złóż gazu łupkowego, specjalny podatek w związku z wydobyciem zaczną płacić dopiero od 2020 roku.

Sejm kończy właśnie prace nad nowymi regulacjami wprowadzającymi tzw. podatek węglowodorowy. Ustawa o specjalnym podatku węglowodorowym dotycząca opodatkowania wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego, w tym gazu łupkowego, mogłaby wejść w życie rok później, niż przewidywał rząd. Sejmowa Komisja Finansów Publicznych zarekomendowała, by jej przepisy zaczęły obowiązywać nie od przyszłego roku, lecz od 2016. Wprowadzany ustawą nowy podatek inwestorzy eksploatujący złoża węglowodorów płaciliby jednak, zgodnie z zapowiedziami, od 2020 roku. Intencją nowych regulacji dotyczących opodatkowania wydobycia węglowodorów jest chęć zagwarantowania Skarbowi Państwa sprawiedliwego – jak zapewnia rząd – udziału w zyskach z eksploatacji polskich złóż ropy oraz gazu. Jednocześnie miałyby one zachęcić inwestorów do poszukiwań i eksploatacji złóż, przede wszystkim gazu łupkowego, przez eliminację niepewności co do opłacalności inwestycji. – Projekt ma na celu stworzenie trwałego, atrakcyjnego, przejrzystego środowiska regulacyjnego dla branży wydobywczej. Ma być jednocześnie impulsem dla polskiej gospodarki. Przepisy, które zaprojektowaliśmy, zapewnią racjonalne gospodarowanie złożami węglowodorów, a także sprawiedliwy podział zysków z działalności wydobywczej węglowodorów pomiędzy przedsiębiorcami a państwem – ocenił wiceminister finansów Janusz Cichoń.

Podatek uzależniony od przychodów

Rząd zaproponował, by specjalny podatek węglowodorowy firmy eksploatujące złoża płaciły dopiero od 2020 roku. Stawka podatku projektowana w widełkach od 0 proc. do 25 proc. zależeć ma od uzyskanych przychodów i poniesionych kosztów w związku z prowadzonym wydobyciem. W przypadku, gdy działalność wydobywcza nie przyniesie zysku lub uzyskane z działalności przychody nie będą 1,5 raza większe od poniesionych kosztów, firma tego podatku nie zapłaci.

Inwestorzy tak jak obecnie będą także obciążeni podatkiem dochodowym, podatkiem od nieruchomości czy też opłatami eksploatacyjnymi. Ustawa przewiduje również wprowadzenie podatku od wydobycia niektórych kopalin, którego stawka ma być zależna od rodzaju eksploatowanego złoża. W przypadku gazu pochodzącego z konwencjonalnego złoża stawka podatku wynosić będzie 3 proc. wartości wydobytego surowca, a gazu z łupków – 1,5 procent. Ropa pochodząca ze złoża konwencjonalnego opodatkowana będzie w wysokości 6 proc., a ropa wydobywana z łupków – 3 procent. Wiceminister Cichoń stwierdził, że tego typu formuła wyliczania podatku będzie oznaczać, że opodatkowanie wydobycia węglowodorów w Polsce wyniesie około 40 procent. – W Wielkiej Brytanii to opodatkowanie sięga dziś 62 proc., w Norwegii 72 proc., a w Australii 56 procent. To powinno – przy założeniu pewnej trwałości tych rozwiązań – stanowić wystarczającą zachętę do tego, aby pojawiły się w Polsce nowe podmioty, a już funkcjonujące inwestowały, dzięki czemu wydobycie będzie rosło. Mimo wprowadzenia tego podatku będzie to działalność wysoce opłacalna – dodał Cichoń.

Obecnie obowiązujące w Polsce obciążenia wydobycia gazu i ropy – według Ministerstwa Finansów – nie gwarantują państwu jako właścicielowi złóż korzyści finansowych porównywalnych z innymi państwami. Po uwzględnieniu opodatkowania inwestorów podatkiem dochodowym oraz różnego rodzaju opłat, m.in. opłaty eksploatacyjnej czy opłaty za udzielenie koncesji, wysokość obciążenia sięga około 21 proc. nadwyżki przychodów ze sprzedaży surowca nad całkowitymi kosztami jego wydobycia. Zdaniem byłego wiceministra gospodarki Piotra Naimskiego (PiS), proponowana przez rząd ustawa o sposobie opodatkowania wydobycia węglowodorów to „strategiczny wybór”. – Do rozstrzygnięcia było, czy będziemy pobierali daninę dotyczącą eksploatacji złóż węglowodorowych w Polsce na zasadzie umowy cywilnoprawnej, czy też w rozbudowanym systemie podatkowym. Prawo i Sprawiedliwość proponowało to pierwsze rozwiązanie, a przyjęte zostało to drugie. Ale najgorszą rzeczą byłby brak jakiejkolwiek ustawy w tej sprawie – ocenił Naimski. Zaznaczył, że w tej sytuacji każde rozwiązanie, które prowadzi do tego, by Skarb Państwa mógł czerpać korzyść z wydobycia węglowodorów w Polsce, jest rozwiązaniem pożądanym. Zdaniem posła PiS, największe problemy w przyszłości może budzić kwestia tego, co może zostać uznane przez inwestorów eksploatujących złoża za koszty kwalifikowane, czyli te, które będą wpływały na wysokość wyliczonego do zapłacenia podatku. – Będzie to zapewne przedmiotem sporu i lobbingu ze strony inwestorów – dodał Naimski.

Według wyliczeń rządu, wpływy budżetowe z opodatkowania wydobycia gazu i ropy zarówno ze złóż konwencjonalnych, jak i niekonwencjonalnych, po wprowadzeniu nowych rozwiązań podatkowych powinny wynieść 10-16 miliardów złotych rocznie. Na początku czerwca br. Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo poinformowało, że wprowadzenie nowych zasad opodatkowania wydobycia węglowodorów spowoduje, że spółka może zostać dodatkowo obciążona kwotą 1,2 miliarda złotych rocznie, co przełoży się na obniżenie możliwości inwestycyjnych spółki i spowolnienie tempa prac poszukiwawczo-wydobywczych.

Posłowie debatowali wczoraj również nad rządowym projektem ustawy o odnawialnych źródłach energii. Przepisy ustawy mają pozwolić na wywiązanie się z zobowiązań wynikających z unijnej dyrektywy do osiągnięcia przynajmniej 16-procentowego udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii do 2020 roku. Rząd zakłada m.in. wprowadzenie systemu aukcji na dostarczanie energii z poszczególnych, odnawialnych źródeł. Rządowy projekt odnosi się także do kwestii małych instalacji, służących przede wszystkim produkcji energii z odnawialnych źródeł na własne potrzeby i gwarancji sprzedaży wyprodukowanych nadwyżek do sieci. Rząd zakłada jednak, że prosumenci – czyli osoby, które są zarazem producentami i konsumentami wyprodukowanej przez siebie energii – mogą otrzymać za sprzedaż do sieci zaledwie 80 proc. ceny hurtowej energii elektrycznej.

Artur Kowalski, “Nasz Dziennik”, Nr 169 (5011) 23 lipca 2014