Józef Szczepan Chamiec

Polski Słownik Biograficzny, t. 3, Kraków 1937, s. 259-260.

Chamiec Józef Szczepan (1842—1915), poeta. Ur. 26 XII na Wołyniu, w powiecie łuckim, w majątku Hraniach. Szkołę średnią ukończył w Równem. W r. 1861 rozpoczął studia na wydz. prawniczym w Uniwersytecie Kijowskim. Po wy­buchu powstania 1863 r. udał się do Galicji i zaciągnął się do partii Wojciecha Komorowskiego, który ze swoim oddziałem przekroczył granicę, Po krótkich utarczkach z kozakami Komorowski zajął Poryck. Na wieść jednak o zbliżających się większych siłach nieprzyjacielskich wycofał się za kordon do wsi Samowoli, gdzie oddział został otoczony przez żołnierzy austriackich. Ch. z wieloma innymi towarzyszami został uwię­ziony w Brodach, a następnie skazany na inter­nowanie w Ołomuńcu. Podczas przewożenia zbiegł i ukrył się. Później dotarł do Lwowa, gdzie zna­lazł życzliwe przyjęcie w domu Kornela Ujej­skiego. Po upadku powstania wyjechał do Heidelberga i tam, zarabiając na utrzymanie lekcjami, uzupełniał swoje studia prawnicze. W tym okre­sie zawarł znajomość z przebywającym tam Ada­mem Asnykiem, Władysławem Olendzkim i M.

[s. 260]

E. Trepka, z którymi w serdecznych stosunkach pozostał nadal. W r. 1865 udał się do Paryża, gdzie zatrzymał się w domu ciotki swojej Anny z Hańskich Mniszchowej, która ułatwiła mu na­wiązanie stosunków we francuskim świecie literacko-artystycznym. Z czasem kupił domek w Autevil, ożenił się z p. Bellaire Lorraine de Miracourt i poświęcił się twórczości literackiej, która go pociągała od najwcześniejszej młodości. Utwory jego, pozbawione wybitnych cech ory­ginalnych, odznaczają się ładną i subtelną formą, są pełne głębokiego liryzmu i uczucia patriotycz­nego. W spuściźnie literackiej pozostawił 2 dra­maty, Tadeusz Reytan i Samuel Zborowski, oraz liczne poezje, ogłoszone w następujących zbior­kach: Próby rymotwórcze (2 t. 1869), Księga So­netów (1872), Dąsy starego patrioty (1873), Czem chata bogata (1875), Która, karta ze wspomnień paryskich (1877), Piosenki jesienne (1880). Po­nadto ogłaszał swe utwory w »Kłosach«, »Bluszczu« i »Nowinach Lwowskich«. Umarł 19 VIII 1915 w Paryżu. B. Rapersw.: rkp. 1876, 1984/11; »Dziennik Pozn.«, P. 1874 nr 171, art. J. I. Kraszewskiego; W. Enc. II. art. P. Chmielowskiego; »Polonia«, P. 1914, nr 22 art. W. Gąsiorowskiego; «Bulletin Polonais«, P., 1882, z. 15.

Irmina Śliwińska