Husarski inwentarz

Stanisława Ważyńskiego zastrzelono z pistoletu w Radomiu. Po jego śmierci namiestnik jego chorągwi (Antoni Zuliński) oraz husarze (Michał Zuliński, Bogusław Brodowski i Stanisław Padlecki), dopilnowali aby rzetelnie spisano własność zabitego. Sami też wycenili konie, a resztę wartościowych rzeczy oddali do wyceny krawcom, rusznikarzom i złotnikom krakowskim. Fakt, że inwentarz spisali towarzysze broni, a nie rodzina, wskazuje, że Stanisław Ważyński znajdował się w owym czasie przy swoim oddziale.

Inwentarz Stanisława Ważyńskiego, towarzysza chorągwi husarskiej księcia wojewody krakowskiego Janusza Antoniego Korybuta Wiśniowieckiego, spisany 31 marca 1712 roku. [1]

konie:

  • jezdny, gniady, 10-letni, wartości 200 zł
  • podjezdek wilczaty, 5-letni, wartości 80 zł
  • 2 podjezdki zkaragniade, wozowe, „mając lata”, 100 zł

broń palna:

  • para gdańskich pistoletów, 64 zł
  • pistolet francuski, 12 zł
  • flinta pacholcza
  • ładowniczka safianem pokryta, stara

suknie:

  • kontusz zażywany koralowy, potrzeby u niego czarne ze złotem z listewkami kitajkowymi[2]
  • „żupan do niego atłasowy zażywany papuzy”[3]
  • stary kontusz pąsowy ze złotymi potrzebami
  • stary żupan bagazjowy, biały
  • stary kontusz „kafowy” baranami prostymi białymi podszyty
  • jupka „z turecka zrobiona materialna” podszyta starymi popielicami[4]
  • stary żupan atłasowy, karmazynowy
  • stary pas jedwabny
  • stary pas atłasowy
  • biała czapka z czarnym barankiem
  • papuza czapka z czarnym barankiem
  • stara burka
  • stara opończa „karmazynowa biała”

kulbaki i rzędy:

  • kulbaka we srebro oprawna suto pokryta safianem, poduszka na niej karmazynowa, w pół przetarta, tebinki dużo [bardzo] stare, laserowane, olstra z pokrowcami karmazynowymi, wojłok bez płahi [płachy?] i potrzeby wszystkie[5]
  • kulbak luźnych dwie, stare połamane, bez wojłoków
  • uzdeczka u której cefek srebrnych dwie na naprysku, i pod gardłem brajcarków cztery, przeczka i wypuszczek[6]

uzbrojenie ochronne i broń biała:

  • pancerz [czyli kolczuga] wenecki[7]
  • kałkan w którym sztuka wielka srebrna pozłocista suto, sztuczek małych dziewięć, dziesiąta odpadła[8]
  • karwasze świątnickie w mosiądz oprawne, z łapciami
  • półkirysie tatarskie pacholcze z obojczykiem zbytniem
  • szabla, nazwana pałaszem, w srebro oprawna, pozłocista[9]
  • „szabla druga” srebrno złocista z rękojeścią srebrno złocistą, paski u niej srebrne z puklikami, których osiemnaście brajcarów sześć, przeczek dwie i wypustek jeden, na temblaku gałka i igrzyskami, głownia tatarska[10]

„woz y drobiazgi”:

  • wóz skarbny parokonny okowany
  • para starych półszorków
  • skrzynka okowana stara
  • puzdro z flaszami blaszanymi bez wieka
  • korzenniczka
  • miedziak, w którym garncy trzy

pozostałe:

  • „srebro z rządzika sprute, którego sztuczek sześćdziesiąt i ośm”
  • dwa i ćwierć łokcia sukna francuskiego koralowego
  • siedem łokci starego, jedwabnego kilimu tureckiego
  • stary kobierzec
  • „kieca stara”
  • „pościel, poduszek dwie musumbasem starem nakryte, y wał stary musumbasowy, y piernacik musumbasowy”

dr Radosław Sikora

Tematy pokrewne:

„Zastaw się a postaw się”

„Husarz kontra kirasjer”

„Najwszechstronniejsza kawaleria w dziejach”

„Jak walczyła husaria?”

„Husarze – wcale nie tacy wielcy”

„I toć to jest, co ich tak strasznymi i okrutnymi czyni”, czyli husaria i skóry

„Wczesne karaceny w Polsce”

„Spodnie husarzy w XVII i XVIII w.”

„Husarzu ściągnij skórzane rękawice!”

„Husarskie igrzyska na ostre kopie”

„Gdzie się podziały zbroje husarskie? Czyli jak staliśmy się Europejczykami.”

„Morale i husaria”

„Dlaczego husaria była najlepsza?”

„Żywe tarany”

„Chwała i apologia husarii”

„Rekonstruktorzy husarii – lista”
_______________________

Przypisy:

1Opracowano w oparciu o: Archiwum Państwowe w Krakowie, Castr. Crac. Rel, 136A, s. 775 – 782.

2Krakowscy krawcy, którzy dokonali wyceny tego kontusza, opisali go następująco: „kontusz koralowy schodzony, potrzeby u niego dzikawe, ze złotem przerabiane”, a jego wartość oszacowali na 35 zł.

3Krakowscy krawcy, którzy dokonali wyceny tego żupana, opisali go następująco: „żupan atłasowy papuzy zbrukany”, a jego wartość oszacowali na 45 zł.

4Krakowscy krawcy, którzy dokonali wyceny tej jupki, opisali ją następująco: „jupka półjedwabnej materyi, podszyta popielicami staremi i wierzch stary, dziury w bokach”. Jej wartość, łącznie z popielicami, oszacowali na 30 zł.

5Ta kulbaka została oddana złotnikom krakowskim do wyceny. Wówczas opisano ją następująco: „kulbaka srebrna suta, brzegami kaszty litowane złociste (okrom które należą do kulbaki)”. Wartość samego srebra przy tej kulbace oszacowano na 160 tynfów. Przy czym tynf nominalnie miał być warty 1 złoty, czyli 30 groszy, lecz w praktyce wymieniano go za jedyne 15 – 20 groszy.

6Zdaje się, że właśnie ją opisano podczas wyceny przez krakowskich złotników, jako: „rządzik czerkieski spruty, próby jedenastej pozłocisty, który waży grzywnę jedną, waloru [wartości] ten rządzik względem roboty i pozłocisty tynfów czterdzieści i sześć”

7Wydaje się, że komplet z nim stanowiła zastawiona u Józefa Męcińskiego: „misiurka demeszkowa złotem nabijana” o wartości 100 bitych (czyli srebrnych) talarów.

8Złotnicy krakowscy, którym dano do wyceny ten kałkan podali iż jest to: „kałkan srebrny rżnięty pstrozłocisty”. Wartość samego srebra w tym kałkanie (nie wliczono wartości „haftu, trzciny, poduszki, sznurów”), oszacowano na 80 tynfów.

9Zdaniem krakowskich złotników był to: „pałasz srebrny stary pozłocisty, waloru ten pałasz ze wszystkim tynfów czterdzieści”

10Zdaniem krakowskich złotników była to: „karabela srebrna stara pozłocista, krzyż demeszkowy, głownia szamska, waloru [wartości] ta karabela ze wszystkim tynfów sześćdziesiąt”

0 odpowiedzi

Zostaw odpowiedź

Chcesz przyłączyć się do dyskusji?
Nie krępuj się!

Leave a Reply