Monografia ks. Józefa Szymańskiego zatytułowana “Kościół katolicki na Podolu Obwód winnicki 1941-1964” jak pisze w jej wstępie ks. prof. Zygmunt Zieliński na charakter pionierski.

Może nie pod względem tematu badawczego, prac o podobnej tematyce jest bowiem sporo. Ks. Szymański pisząc swą pracę sięgnął do archiwów sowieckich, pokazując działalność Kościoła w Obwodzie winnickim przez pryzmat sowieckich urzędników partyjnych działaczy, pełnomocników d. s. Religii czy przewodniczących kołchozów. Był niestety ograniczony dostępem do archiwalnych zasobów wymogami formalnymi. Na Ukrainie udostępnia się bowiem archiwa z pięćdziesięcioletnią kadencją. Mógł więc on czytać tylko dokumenty sporządzone przed 1964r. czyli te z lat czterdziestych, pięćdziesiątych i częściowo z sześćdziesiątych. I tak jednak ich lektura była interesująca i wniosła wiele nowego do historii Kościoła katolickiego Ziemi Winnickiej. Okres ten w jego dziejach jest bardzo bogaty w wydarzenia. Obejmuje on czas po wkroczeniu na Ukrainę Niemców. Ich obronę przed zamknięciem po wyzwoleniu Podola przez Armię Czerwoną, aresztowanie większości księży , a następnie ich powrót z łagrów i kolejne ożywienie życia religijnego.

Ks. Szymański prezentuje w swoim dziele stan wyznaniowy w obwodzie. Przedstawia szeroko politykę administracji państwowej wobec religii i Kościoła. Omawia obowiązujące ustawodawstwo, jego stosowanie praktyczne i procedury ideologiczne, mające służyć wychowaniu nowego radzieckiego człowieka.

Ks. Szymański przedstawia również sylwetki kapłanów i ich formy aktywności, mające zatrzymać ofensywę ateizacyjną. Przybliżając sylwetki kapłanów cytuje on m.in. opinie o nich sowieckich urzędników, które bynajmniej ujmy im nie przynoszą. Należy mieć nadzieję, ze po pracę ks. Szymańskiego sięgną nie tylko specjaliści, ale także wszyscy, którym nieobcy jest problem walki z religią.

Marek A. Koprowski

Ks. Józef Szymański, Kościół katolicki na Podolu Obwód Winnicki 1941-1964. Lublin 2003

0 odpowiedzi

Zostaw odpowiedź

Chcesz przyłączyć się do dyskusji?
Nie krępuj się!

Leave a Reply